Dagwandeling – 02/05/2024

Bijeenkomst : Bezoekerscentrum De Klapekster  Kolonie 41 Hoogstraten  om 9.45 uur (cafe niet open )

vertrek wandeling 10 uur, we wandelen vandaag door het domein van Wortel Kolonie,10 km in de voormiddag 8 in de namidag,

De middagpauze is voorzien in Cafe “ in Holland “  schootsenhoek 23 Castelre , NL  picknickc niet toegelaten, snacks verkrijgen, “specialiteit Spek met eieren “

Afsluiten doen wij in het bezoekerscentrum De Klapekster 

Hier wat info over dit uitzonderlijk gebied

Wortel-Kolonie, onderdeel van de Koloniën van Weldadigheid in België en Nederland, wordt ingeschreven op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Die beslissing is  genomen door het Werelderfgoedcomité tijdens een internationale conventie in Fuzhou (China). Het Werelderfgoedcomité heeft de Koloniën van Weldadigheid erkend als getuigen van een uitzonderlijk, ingrijpend en grootschalig sociaal experiment van armoedebestrijding door inrichting van binnenlandse landbouwkoloniën in afgelegen gebieden.

De Koloniën om armoede te bestrijden

De Rijksweldadigheidskoloniën waren in het begin van de negentiende eeuw een project van armoedebestrijding. Het idee was om armen, landlopers en wezen via onderwijs, discipline en landbouw uitzicht te geven op een beter leven. De Koloniën waren bijzonder vooruitstrevend in hun sociale maatregelen, en helemaal zelfvoorzienend, wat erg uitzonderlijk was. Ze laten het toenmalige geloof in de maakbaarheid van de mens en de samenleving zien.

Geschiedenis

De Koloniën vinden hun oorsprong in het Frans regime met de afkondiging van de plicht van de Staat voor de tussenkomst in de hulpverlening bij de armoede en voor het oprichten van bedelaarsgestichten. De uitvoering van deze verplichting verliep zeer moeizaam. Het Koninkrijk der Nederlanden erfde het probleem van de armoedebestrijding over. Het nieuwe regime zag meer heil in private weldadigheid. Een nieuw soort instelling ontstond: de landbouwkolonies. Het systeem van repressie maakte plaats voor de gedachte dat werkverschaffing een goede maatregel was voor de beteugeling van de bedelarij en voor de handhaving van de openbare rust. De in 1818 gestichte Maatschappij voor Weldadigheid creëerde onder de bescherming van Koning Willem I een aantal van die landbouwkolonies. De eerste was de vrije Kolonie van Frederiksoord. Later volgden Willemsoord en Wilhelminaoord, Ommerschans en de kolonie te Veenhuizen. In navolging van de opgerichte landbouwkolonies in Noord-Nederland besloot de Maatschappij voor Weldadigheid voor de Zuidelijke Nederlanden ook in de Zuidelijke Provinciën een vrije landbouwkolonie te stichten. Deze Maatschappij werd gesticht op 3 januari 1822 met de volgende drie doelstellingen: de behoeftige medeburgers ondersteunen en van deze behoeftigen welstellende burgers maken; braakliggende gronden ontginnen en ze aldus een meerwaarde geven en aan de Staat de gelegenheid geven besparingen te doen op de sommen die aan weldadigheidsinstellingen gegeven moesten worden.

De Koloniën vandaag

Bij de aanleg van de Koloniën werd het schrale natuurlijke landschap door menselijk toedoen in één beweging volledig herschikt en overschreven met een geordende en geometrische structuur. Het resulterende ontginningslandschap met monumentale dreven, Koloniehuisjes, gestichten en boerderijen met akkerbouw weerspiegelt het toenmalige verlichte gedachtengoed.

Een wandeling door de verschillende Koloniën neemt je mee doorheen de tijd. Hoewel de landlopers ondertussen verdwenen zijn, zijn hun sporen in deze landschappen nog altijd duidelijk zichtbaar. Ze laten zien hoe twee eeuwen geleden met armoedebestrijding geëxperimenteerd is en hoe een wijzigende maatschappelijke moraal zich aftekende in het landschap.